Thứ Hai, 7 tháng 4, 2014

Cổ Chất - làng tơ nổi tiếng đất Nam Định

Nam Định có bến đò Chè. 
Có tàu Ngô Khách, có nghề ươm tơ
Câu ca đưa ta về với làng nghề Cổ Chất, nằm ven dòng sông Ninh (xã Phương Đình, Trực Ninh, Nam Định) nổi tiếng với nghề trồng dâu nuôi tằm, ươm tơ, dệt lụa.
 

Ấn tượng đầu tiên khi mới bước chân đến ngôi làng cổ này là đâu đâu cũng thấy những bó tơ vàng, tơ trắng óng ả phơi trên những thanh sào tre. Trong những xưởng kéo tơ, các bà các chị miệt mài làm việc trong màn khói bốc nghi ngút từ nồi nước luộc kén. Kén tằm cho vào nồi được khỏa liên tục thi nhau nhảy lên bàn kéo sợi. Sợi tơ chui qua một lỗ nhỏ rồi cuốn mình vào guồng đang quay tít. Những bó tơ trắng, vàng từ nơi đây sẽ dệt nên biết bao tà áo, tô thắm cho vẻ duyên dáng của người con gái Việt Nam.
 
Đây là làng nghề truyền thống có từ khá lâu của Nam Định. Suốt chiều dài lịch sử vài trăm năm sinh tồn với nghề dâu tằm, Cổ Chất trở thành một làng nghề nổi tiếng khắp vùng miền gần xa. Nhân lực chủ yếu là phụ nữ, đàn ông phụ giúp củi than đốt lò và phơi phóng, còn trẻ em và người già thì làm những việc nhẹ nhàng hơn như phân loại kén và nhộng.
 
Nghề chăn tằm, ươm tơ phát triển mạnh nhất từ sau khi thực dân Pháp thực hiện cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất (năm 1897), Cổ Chất nói riêng và Trực Ninh nói chung lúc đó trở thành vùng vành đai nguyên liệu cung cấp cho công ty bông vải sợi Bắc Kỳ. Ngày nay, làng còn khoảng 500 hộ theo nghề, mỗi hộ có bình quân 2 bếp ươm tơ.
 
Người làng ươm cả tơ trắng và tơ vàng. Kén tằm được nhập về từ những vùng lân cận hoặc cũng có thể ở xa hơn như Thanh Hóa, Hà Nam hay Thái Bình. Sau 20-25 ngày kén tằm trưởng thành và có thể đem đi kéo sợi. 
 
Tơ sau khi phơi khô được các lái buôn đến tận nơi nhập hàng, một phần đổ cho các xưởng dệt, còn phần lớn xuất sang Lào, Thái Lan hoặc Campuchia. Ngoài ra, con nhộng sau khi tuốt kén cũng là món ăn rất ngon và bổ dưỡng – đây cũng chính là nguồn thu nhập phụ của làng. 
 
Người già vẫn làm theo cách truyền thống 
 
Nhưng hiện nay nhiều hộ gia đình đã đầu tư máy móc hiện đại  
Dạo quanh làng Cổ Chất, ta sẽ cảm thấy tâm hồn mình nhẹ bẫng bởi cảnh thanh bình của sông nước, của chùa chiền, của nhà thờ, bởi những ngôi nhà cổ, những người đàn ông, những người đàn bà ươm tơ, quay tơ, phơi tơ, cân tơ và dệt vải…
TH (Depplus.vn/MASK)

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét